Ku magenekerezo ya 4 na 5 Nyakanga 2025 i Muyinga, hamwe na 10 Nyakanga i Gitega, umugambwe uri k’ubutegetsi CNDD-FDD, waratunganije umwiherero wa poritike ku ndongozi nkuru z’igihugu. Mubitabiriye uyo mwiherero harimwo uwutwara igisirikare, uwutwara igisipolisi hamwe n’umushikirizamanza mukuru wa Repubilika. Ukwo kwitabira ivyo bikorwa kw’izo ndongozi kukaba gutuma umuntu agira amakenga kubijanye n’ubwigenge bw’inzego nk’uko bisanzwe bitegekanijwe n’amategeko.
Ibwirizwa Shingiro ryo muri 2028, riratomora neza ko inzego za Reta zitegerezwa kwigenga, na cane cane inzego z’igisirikare, igipolisi hamwe n’urwego rw’ubutungane. Ingingo ya 262 igira iti: « inzego zo kwivuga abansi n’iz’umutekano zitegerezwa gutunganywa kuburyo zikora mubwiyunge , mukutivanga muvya poritike hamwe no gukora ataho zihengamiye.»
Ivyo rero birerekana ko amategeko abuza ko abarongoye n’abari mu nzego zo kwivuna abansi n’iz’umutekano kwitabirira ibikorwa vya poritike canke ibindi vyose bisa navyo .
Kucerekeye urwego rw’ubutungane hoho , ingingo ya 214 y’Ibwirizwa Shingiro irategekanya ubwigenge bw’urwego rw’ubutungane, irategeka kandi abashikirizamanza kutivanga muvya poritike hamwe no gukora mu bwigenge. Itegeko rigenga urwego rw’ubutungane naryo nyene rirabishimangira , aho ribuza abashikirizamanza kuja canke gukora ibijanye na poritike.
Vyongeye , Itegeko rigenga intwazagangabo mu gisirikare n’igipolisi rirahagarara cane kukijanye n’ubwigenge hamwe no kudahengama bitegerezwa kwisungwa . Ingingo ya 23 y’ryo tegeko rigenga intwazagangabo mu gisirikare, nk’akarorero igira iti: «kirazira kikaziririzwa ko intwazagangabo yinjira mu mugambwe , ishiramwe canke umurwi wose usa n’uwa poritike.»
Ibiba birihanganirwa kubera poritike iri mu Burundi
Kubwa Pie Ndayikunda , umuhinga mubijanye n’amategeko , n’ubwo Ibwirizwa Shingiro ry’Uburundi n’ayandi mabwirizwa yiharije ategeka ko habwirizwa kubaho ukutivanga muri poritike kw’inzego z’ukwivuna abansi, umutekano n’ubutungane , ikigaragara n’uko haheze imyaka itari mike hariho ukwirengagiza amategeko hanyuma abari muri izo nzengo bakaja baritabira ibikorwa vya poritike n’ibisa nkavyo harimwo ibitunganywa n’umugambwe uri k’ubutegetsi.A gira ati :«Haraheze imyaka itari mike hariho amakenga hagati yabakora ivya poritike hamwe n’abari mu nzego. Ni kenshi hagiye haragaragara indongozi nkuru mu gisirikare, igipolisi n’abashikirizamanze bari mu bikorwa vyatunganijwe n’umugambwe CNDD_FDD,rimwe rimwe bitwaza ngo ni umwiherero, ahandi naho ngo n’ama nama. Ivyo bikorwa bikitirwa ko bifitiye inyungu idasanzwe igihugu mu gihe biba vyatunganijwe n’igisata ca poritike.»
Kubwa uyo mihinga , ukwo kwirengagiza gusigurwa n’ :
- Inguvu za kera z’umugambwe CNDD-FDD mubijanye no gutunganya inzego za Reta inyuma y’intambara;
- ukudatandukanya inzego bikomeye bikorwa n’umugambwe uri k’ubutegetsi hamwe n’inzego za Reta;
- ingendo ya poritike yo kurengera izindi nzego ,aho umuntu kugira ahabwe canke agume mu mabanga akomakomeye abwirizwa kwerekana ko akorera umugambwe.
Mukurangiza uyo muhinga agira ati :«N’ubwo amategeko atomoye, ibikorwa k’urubuga birateye amakenga, kuko biza bigaragaza ko hakiri igipfungu hagati ya Reta hamwe n’amabanga ya poritike.»